Terapia schematu jest to nowe podejście terapeutyczne, które integruje nurt poznawczo–behawioralny, psychodynamiczny oraz Gestalt. Chociaż wywodzi się z nurtu poznawczo–behawioralnego, to czerpie to, co najbardziej efektywne z innych podejść. Swoje korzenie ma także w teorii przywiązania Bowlby’ego, która zakłada, że niezaspokojone potrzeby emocjonalne dziecka mają negatywny wpływ na jego rozwój. Ojcem Terapii Schematu jest Jeffrey Young – dyrektor Centrum Terapii Poznawczej w Nowym Jorku i Instytutu Terapii Schematu.

W Terapii Schematu używa się takich pojęć jak: 

• wczesne nieadaptacyjne schematy– czyli emocjonalne i poznawcze wzorce, które jest dla danej osoby niszczący
• obszary schematów – to ogólne kategorie emocjonalnych potrzeb dziecka: potrzeba bezpieczeństwa, potrzeba kontaktu z innymi, potrzeba autonomii, potrzeba poczucia własnej wartości, potrzeba autoekspresji, potrzeba realnych ograniczeń. Gdy te potrzeby nie są spełnione, powstają schematy.
• style radzenia sobie – jest to sposób radzenia sobie ze schematami. Wyróżniamy 3 style radzenia sobie: unikanie, podporządkowanie się, kontratak
• tryby- czyli stany emocjonalne i reakcje na dana sytuacje. Ma on na celu poradzenie sobie. Tryb jest aktywowany przez daną sytuację, która z kolei aktywuje nasz schemat wywołując określoną reakcję. Wiele trybów prowadzi do nieadekwatnej reakcji, która w konsekwencji rani nas lub innych.

Celem terapii schematu jest pomoc pacjentom w zaspokojeniu podstawowych potrzeb emocjonalnych. Kluczowe kroki w realizacji tego to uczenie się, jak:
• Zatrzymać błędny styl radzenia sobie i tryby, które blokują kontakt z uczuciami
• „uzdrowienie” schematów i podatnych na zranienie trybów poprzez zaspokojenie potrzeb emocjonalnych w relacji terapeutycznej i poza nią
• Włączenie rozsądnych granic dla złości, impulsywnych lub nadkompensujących schematów i trybów
• Walka ze zbyt krytycznymi lub wymagającymi schematami i trybami
• Budowanie zdrowych schematów i trybów